SKÁLD.IS

Nýjasta viðbótin í Skáldatalið er Þorbjörg D. Árnadóttir (1898-1984). Hún var fyrst Íslendinga til að ljúka meistaraprófi í hjúkrunarfræði árið 1945 en meðfram starfi sínu skrifaði hún fjórar skáldsögur, eitt leikrit, fræðibók um heilsuvernd mæðra og ungbarna, fjölda bréfa og blaðagreina um hjúkrun, og ferðabókina Pílagrímsför, sem lýkur á þessum orðum: „Í sæti mínu í flugvélinni hugsa ég til fjallafólksins, sem með sigg í lófum byggði félagsheimili sitt, öræfabóndans, sem reisti Guði sínum hús, og konunnar, sem ræktaði garðinn sinn. Og það er sem geislar smjúgi í gegnum þokumyrkrið og mér hlýnar í hjarta.“

Guðrún H. Finnsdóttir (1884-1946) fluttist ung til Vesturheims og bjó þar til dauðadags. Guðrún tók virkan þátt í félagslífi Vestur-Íslendinga, hélt fyrirlestra á mannamótum, sinnti safnaðarstarfi, skrifaði greinar sem birtust í þarlendum blöðum, sat í stjórn og var heiðursfélagi a.m.k. þriggja félagasamtaka. Þar að auki samdi hún tvö smásagnasöfn, hið seinna, Dagshríðar spor, kom út að henni látinni. Guðrúnu er að finna í Skáldatalinu. Mynd úr minningarriti um Guðrúnu

Skáld vikunnar er Auður Haralds en hún bættist við Skáldatalið okkar á dögunum. Auður hefur starfað sem blaðamaður, þýðandi, útvarpskona og pistlahöfundur. Hún hefur löngum látið sig jafnréttis- og samfélagsmál varða, í bæði skáldsögum sínum og greinaskrifum, og beitir gjarna fyrir sig hárbeittum húmor. Í þættinum Bók vikunnar, frá því í janúar 2015, má hlýða á umfjöllun Nönnu Hlífar Halldórsdóttur, Þorgerðar E. Sigurðardóttur og Tyrfings Tyrfingssonar um Hvunndagshetjuna, fyrstu skáldsögu Auðar sem kom út 1979, auk brota úr viðtölum við Auði og bókmenntafræðingana Dagnýju Kristjánsdóttur og Silju Aðalsteinsdóttur. Í nýlegri þætti Síðdegisútvarpsins, frá kvennadeginum 19. júní síðastliðinn,

Ljóð vikunnar er eftir skáldkonuna Margréti Jónsdóttur. Kvæðið hefur fyrir löngu unnið sér sess sem eitt vinsælasta ættjarðarljóð þjóðarinnar og er það oft sungið á mannamótum við lag Magnúsar Þórs Sigmundssonar. Jafnvel líta sumir svo á að Ísland er land þitt sé hinn eiginlegi þjóðsöngur Íslendinga og var meira að segja lögð fram þingsályktunartillaga þar um, árið 2004. Ljóðið birtist fyrst í þjóðhátíðarblaði Morgunblaðsins 17. júní árið 1954 og síðan í síðustu ljóðabók Margrétar, Nýjum ljóðum, sem kom út árið 1970. Ísland er land þitt Ísland er land þitt, og ávallt þú geymir Ísland í huga þér, hvar sem þú ferð. Ísland er landið sem ungan þig dreymir, Ísland í vonanna birtu þú sérð, Ís

Árið 1938 kom út í Reykjavík fyrsta smásagnasafn Guðrúnar H. Finnsdóttur, skáldkonu sem búsett var í Winnipeg. Bókin heitir Hillingalönd, og er eina bókin sem Guðrún sá eftir sig í lifanda lífi. Í þessu safni eru fjórtán sögur sem flestar höfðu áður birst í Tímariti Þjóðræknisfélagsins eða Heimskringlu. Að Guðrúnu látinni gaf eiginmaður hennar, Gísli Jónssson, út smásagnasafnið Dagshríðar spor sem kom út á Akureyri 1946. Þar voru tólf sögur og var safni þessu vel tekið. Eftir lát Guðrúnar kom út í Winnipeg minningarrit um hana sem Gísli nefndi Ferðalok. Í þeirri bók eru birtir nokkrir fyrirlestrar og ræður Guðrúnar, auk erfiljóða og minningargreina um hana. Í formála smásagnasafnsins Dagsh

Eitt af „skáldum þagnarinnar“ er Margrét Pálmadóttir frá Sauðafelli (1866-1935). Hún er hér með boðin velkomin í Skáldatalið okkar en ljóð hennar voru gefin út á bók nýlega. Hér má sjá gullfallegt erindi úr ljóðinu Kirkjugarðurinn í Sauðafelli, ort undir fornyrðislagi. Sjáið minningar svífa í lofti uppi yfir leiðum látinna vina. Gróa þar blóm á grænum stofni, höfuð sitt hneigja himins til.

Eyrún Ingadóttir bætist í skáldatalið í dag. Hún skrifaði m.a. sögulega skáldsögu sem ber heitið Ljósmóðirin (2012). Þar segir frá lífshlaupi Þórdísar Símonardóttur, ljósmóður á Eyrarbakka, sem uppi var um aldamótin 1900. Þórdís var þekkt fyrir að berjast gegn yfirgangi og kúgun valdsmanna sem beittu öllum ráðum til að beygja hana í duftið.

Skáldsaga Auðar Jónsdóttur, Tryggðarpantur, var óhjákvæmilega opnuð með nokkurri eftirvæntingu. Fyrir skáldsöguna sem kom út á undan henni, Fólkið í kjallaranum (2004), hlaut Auður Íslensku bókmenntaverðlaunin og tilnefningu til Bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs. Bókin kom nýverið út í Danmörku og hefur hlotið mikið lof gagnrýnenda þarlendis. Það er skemmst frá því að segja að Auður stendur fyllilega undir þeim væntingum sem eðlilegt er að gera til hennar eftir slíkt brautargengi – og gott betur. Tryggðarpantur er mögnuð bók, saga sem hefur sterkar skírskotanir; til Íslands og íslenskra bókmennta, til Evrópu og heimsbókmenntanna og – það sem skiptir kannski mestu máli – hér er um að ræða ve

Ragnheiður Jónsdóttir hefur bæst við Skáldatalið og skipar þar sæti númer 155. Það er vert að greina frá því að fyrir skemmstu var Mín liljan fríð (1961) Kvöldsagan á Rás 1 og nú hefur tekið við framhald þeirrar sögu, Rósin rjóð, sem Ragnheiður lét eftir sig í handriti þegar hún lést árið 1967 en sagan hefur ekki birst áður. Hér má nálgast frekari upplýsingar um Ragnheiði Jónsdóttur í Skáldatalinu. Hér má hlýða á Kvöldsöguna Rósin rjóð. Myndin er sótt á vefsíðu Rásar 1

Allt snýst um fótbolta þessa dagana enda spennan á HM orðin gríðarleg. Ekki þykir knattspyrna efni í miklar bókmenntir að öllu jöfnu en skáldkonan Elísabet Jökulsdóttir hefur sjaldan legið á liði sínu. Örsagnasafn hennar frá 2001 nefnist Fótboltasögur, tala saman strákar og er tilvalið að glugga í hana meðan fárið geisar. Steinunn Inga rifjaði upp nokkrar Fótboltasögur.

Allt snýst um fótbolta þessa dagana enda spennan á HM orðin gríðarleg. Ekki þykir knattspyrna efni í miklar bókmenntir að öllu jöfnu en skáldkonan Elísabet Jökulsdóttir hefur sjaldan legið á liði sínu. Örsagnasafn hennar frá 2001 nefnist Fótboltasögur, tala saman strákar og er tilvalið að glugga í hana meðan fárið geisar. Sérstaða Elísabetar sem skálds og frásagnartækni hennar njóta sín vel í þessari bók. Fótboltasögur hennar eru ferskar, léttar og leikandi, sagðar í belg og biðu (oft án greinarmerkja). Sögurnar eru íronískar og oft felst broddurinn í tungumálinu sjálfu, orðaleikjum eða þversögnum. Margt spennandi og óvenjulegt er hér á ferð eins og Elísabetar er von og vísa, t.d. er ungumál

Skáld vikunnar er Málfríður Einarsdóttir en nokkur umfjöllun var um þessa merku konu og hennar fyrsta verk, Samastað í tilverunni, frá árinu 1977 sem Málfríður skrifaði 78 ára gömul. Á vefsíðu RÚV má hlýða á Guðmund Andra Thorsson og Kristínu Svövu Tómasdóttur fjalla um Samastað í tilverunni en hún var Bók vikunnar 22. júní síðastliðinn. Ennfremur má nálgast hér lestur Steinunnar Sigurðardóttur úr bókinni og brot úr viðtali sem Steinunn tók við Málfríði árið 1978. Frekari upplýsingar um Málfríði Einarsdóttur má finna í Skáldatalinu.

Ljóð vikunnar er festing (nákvæmni) sem birtist í nýjustu ljóðabók Guðrúnar Hannesdóttur sem kom út árið 2016. Frekari upplýsingar um Guðrúnu má finna í Skáldatalinu. festing (nákvæmni) ég er búinn að mála hvelfinguna himinbláa búinn að tálga stjörnurnar slípa þær á alla kanta og gylla það erfiðasta er eftir: að festa þær upp af ýtrustu nákvæmni ekki má skeika neinu sem nemur því þá fara augu kirkjugesta að hvarfla frá einni skekkju til annarrar hugurinn að ígrunda ófullkomleik lífsins hjörtun hætta að ljóma og slá í takt við undur sköpunarverksins - ertu búinn að taka saman burstana?